Το μέρισμα είναι ένα χρηματικό ποσό που καταβάλλεται από μια εταιρεία στους μετόχους της, συνήθως σε τακτά χρονικά διαστήματα, συνήθως μια εώς τέσσερις φορές τον χρόνο. Συχνά, οι νεότεροι επενδυτές τείνουν να παραμελούν τις μετοχές που πληρώνουν μέρισματα, οι οποίες συνήθως ανήκουν σε πιο ώριμες εταιρείες, και αντ' αυτού κυνηγούν τα βραχυπρόθεσμα κέρδη και τον "θόρυβο" γύρω από τις εταιρείες που αναπτύσσονται γρήγορα.
Για τον υπομονετικό επενδυτή που στοχεύει σε μακροπρόθεσμες αποδόσεις, τα μερίσματα μπορούν να αποτελέσουν μια σταθερή πηγή εισοδήματος, που αντέχει τόσο στις πτώσεις της αγοράς όσο και στον πληθωρισμό. Ακόμα, μέσω της επανεπένδυσης των μερισμάτων, μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την αξία της επένδυσης με την πάροδο του χρόνου.
Πώς Λειτουργούν τα Μερίσματα;
Τα μερίσματα αποτελούν το ποσοστό των κερδών μιας εταιρείας που καταβάλλεται στους μετόχους της ως μέρος των κερδών τους. Συνήθως καταβάλλονται ανά τρίμηνο, με το ποσό να καθορίζεται από το διοικητικό συμβούλιο, λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πρόσφατα κέρδη της εταιρείας.
Τα μερίσματα μπορεί να καταβάλλονται είτε σε μετρητά είτε με τη μορφή επιπλέον μετοχών. Όταν μια εταιρεία ανακοινώνει μέρισμα, ανακοινώνει επίσης και την ημερομηνία πληρωμής, δηλαδή την ημερομηνία κατά την οποία το μέρισμα θα καταβληθεί στους λογαριασμούς των μετόχων.
Η μερισματική απόδοση μιας μετοχής είναι το ποσό του μερίσματος που καταβάλλεται ανά μετοχή και εκφράζεται ως ποσοστό της τιμής της μετοχής της εταιρείας, π.χ. 2,5%. Δεν καταβάλλουν όλες οι εταιρείες μέρισμα στους κατόχους κοινών μετοχών, ενώ οι κάτοχοι προνομιούχων μετοχών λαμβάνουν συνήθως καθορισμένο μέρισμα.
Ποιές Εταιρείες Πληρώνουν Μερίσματα;
Οι μεγαλύτερες, καθιερωμένες εταιρείες με σταθερά κέρδη είναι συχνά οι πιο “καλοπληρωτές”. Οι εταιρείες που ανήκουν στους παρακάτω βιομηχανικούς κλάδους συνήθως καταβάλλουν τακτικά μερίσματα:
Βασικά υλικά
Πετρέλαιο και φυσικό αέριο
Τράπεζες και χρηματοπιστωτικά
Υγεία και φαρμακευτικά προϊόντα
Υπηρεσίες κοινής ωφέλειας
Επιπλέον, εταιρείες που είναι δομημένες ως κύριες ετερόρρυθμες εταιρείες (MLPs) και εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία (REITs) υποχρεούνται να πραγματοποιούν συγκεκριμένες διανομές στους μετόχους τους. Τα αμοιβαία κεφάλαια μπορούν επίσης να καταβάλλουν τακτικά μερίσματα, όπως προβλέπεται στους επενδυτικούς τους στόχους.
Ποιοι δεν πληρώνουν μερίσματα;
Οι νεαρές, ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες, όπως αυτές στους τομείς της τεχνολογίας και της βιοτεχνολογίας, μπορεί να μην καταβάλλουν τακτικά μερίσματα, καθώς συχνά βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης και διατηρούν όλα τα κέρδη τους για έρευνα, ανάπτυξη και επιχειρηματική επέκταση. Οι επενδυτές συνήθως συγχωρούν την έλλειψη μερίσματος εάν η τιμή της μετοχής αυτών των εταιρειών αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς.
Δεν είναι περίεργο ότι όταν μια εταιρεία αρχίσει να καταβάλλει μερίσματα, είναι δύσκολο να τα μειώσει ή να τα αναστείλει. Αυτό θεωρείται σημάδι μείωσης των κερδών και φυσικά σημαίνει απώλεια εισοδήματος για τους μετόχους.
Γιατί Οι Εταιρείες Πληρώνουν Μερίσματα
Πολλοί επενδυτές αγοράζουν μετοχές κυρίως για τα μερίσματά τους και όχι για τη δυνατότητα αύξησης της τιμής τους. Ορισμένες εξαιρετικά επιτυχημένες εταιρείες, όπως η Coca-Cola, εκτιμώνται περισσότερο από τους επενδυτές για τα σταθερά μερίσματά τους παρά για την πιθανή αύξηση της τιμής της μετοχής τους. Τα μερίσματα συχνά αναμένονται από τους μετόχους ως το μερίδιό τους από τα κέρδη της εταιρείας. Οι πληρωμές μερισμάτων αντανακλούν θετικά την οικονομική υγεία μιας εταιρείας και συμβάλλουν στη διατήρηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.
Μια υψηλή πληρωμή μερίσματος μπορεί να δείχνει ότι η εταιρεία τα πάει καλά και έχει κερδίσει αρκετά. Ωστόσο, κάποιοι μπορεί να το ερμηνεύσουν ως ένδειξη ότι η εταιρεία δεν έχει πολλά νέα σχέδια για περαιτέρω ανάπτυξη, χρησιμοποιώντας τα μετρητά της για να πληρώσει τους μετόχους αντί να τα επανεπενδύσει στην ανάπτυξη. Μια εταιρεία με μακρά ιστορία πληρωμών μερισμάτων που αποφασίζει να μειώσει ή να καταργήσει το μέρισμά της μπορεί να σηματοδοτεί προβλήματα.
Για παράδειγμα, η AT&T μείωσε το ετήσιο μέρισμά της στο μισό, στα 1,11 δολάρια, την 1η Φεβρουαρίου 2022, και οι μετοχές της υποχώρησαν κατά 4% την ίδια ημέρα. Ωστόσο, η μείωση ενός μερίσματος δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα πράγματα πηγαίνουν άσχημα. Η διοίκηση της εταιρείας μπορεί να έχει σχέδιο για να επενδύσει τα χρήματα σε ένα έργο με υψηλές αποδόσεις, το οποίο θα μπορούσε να αυξήσει τα κέρδη των μετόχων μακροπρόθεσμα.
Τι Είναι η Μερισματική Απόδοση
Μπορεί να φαίνεται αντιφατικό, αλλά η μερισματική απόδοση μειώνεται όσο αυξάνεται η τιμή μιας μετοχής. Η μερισματική απόδοση είναι ένας δείκτης του πόσα χρήματα λαμβάνεις για κάθε ευρώ που επενδύεται σε μια μετοχή. Ας δούμε πώς υπολογίζεται η μερισματική απόδοση για να κατανοήσουμε αυτή την αντίστροφη σχέση.
Τα μερίσματα καταβάλλονται συνήθως ανά μετοχή. Αν κατέχεις 100 μετοχές της εταιρείας ABC, αυτές οι 100 μετοχές είναι η βάση για τη διανομή του μερίσματός σου. Υποθέτουμε ότι αγόρασες την ABC Corporation στην τιμή των 100 ευρώ ανά μετοχή, κάνοντας συνολική επένδυση 10.000 ευρώ. Τα κέρδη της ABC Corporation ήταν ασυνήθιστα υψηλά, κι έτσι το διοικητικό συμβούλιο αποφάσισε να καταβάλλει 10 ευρώ ανά μετοχή ετησίως με τη μορφή μερίσματος σε μετρητά. Επομένως, ως ιδιοκτήτης της ABC για ένα έτος, η επένδυσή σου θα σου αποφέρει 1.000 ευρώ σε μερίσματα.
Ο τύπος της μερισματικής απόδοσης είναι ο εξής:
Μερισματική Απόδοση = Συνολικό Μέρισμα / Κόστος Επένδυσης
Στην περίπτωση μας, η μερισματική απόδοση είναι το συνολικό ποσό του μερίσματος (1.000 ευρώ) διαιρεμένο με το κόστος των μετοχών (10.000 ευρώ), που μας δίνει απόδοση 10%. Αν όμως αγόραζες την ABC Corporation στα 200 ευρώ ανά μετοχή, η απόδοση θα έπεφτε στο 5%, αφού οι 100 μετοχές τώρα θα κόστιζαν 20.000 ευρώ (ή τα αρχικά 10.000 ευρώ θα σου έδιναν μόνο 50 μετοχές αντί για 100).
Έτσι, αν η τιμή της μετοχής αυξηθεί, η μερισματική απόδοση πέφτει, και το αντίστροφο. Οι μερισματικές αποδόσεις συχνά επηρεάζονται από τις προσδοκίες ανάπτυξης. Οι μετοχές που αναμένεται να παρουσιάσουν ταχύτερη ανάπτυξη και αύξηση μερισμάτων τείνουν να έχουν χαμηλότερες μερισματικές αποδόσεις. Αυτό συμβαίνει γιατί οι επενδυτές ανεβάζουν την τιμή των μετοχών με βάση αυτό το δυναμικό, μειώνοντας έτσι την τρέχουσα απόδοση.
Αντίθετα, οι μετοχές με βραδύτερες προοπτικές ανάπτυξης συνήθως έχουν υψηλότερες αποδόσεις, για να αντισταθμίσουν την περιορισμένη ανοδική πορεία. Παρόλα αυτά, η προβλεπόμενη αύξηση των μερισμάτων από μόνη της δεν καθορίζει τις αποδόσεις. Εταιρείες των οποίων οι μετοχές έχουν χαμηλή ρευστότητα (χαμηλός όγκος συναλλαγών) συνήθως έχουν υψηλότερες αποδόσεις, για να προσελκύσουν αγοραστές.
Η σταθερότητα είναι επίσης σημαντική: Οι επιχειρήσεις που παρέχουν αξιόπιστα μερίσματα κάθε χρόνο δεν είναι απαραίτητο να έχουν διαρκώς αυξανόμενες αποδόσεις, ακόμα και αν οι τιμές των μετοχών τους ανεβαίνουν.
Σημαντικές Ημερομηνίες
Οι πληρωμές μερισμάτων ακολουθούν μια χρονολογική σειρά γεγονότων, και οι σχετικές ημερομηνίες είναι κρίσιμες για τον καθορισμό των μετόχων που δικαιούνται την πληρωμή του μερίσματος.
Ημερομηνία ανακοίνωσης: Τα μερίσματα ανακοινώνονται από τη διοίκηση της εταιρείας κατά την ημερομηνία ανακοίνωσης και πρέπει να εγκριθούν από τους μετόχους πριν πληρωθούν.
Ημερομηνία ex-dividend (ημερομηνία εξόδου): Αυτή είναι η ημερομηνία κατά την οποία λήγει η επιλεξιμότητα για το μέρισμα. Για παράδειγμα, αν η ημερομηνία ex-dividend είναι η Δευτέρα 5 Μαΐου, όσοι αγοράσουν τη μετοχή την ημέρα αυτή ή αργότερα ΔΕΝ θα δικαιούνται το μέρισμα. Όσοι κατέχουν τη μετοχή μία εργάσιμη ημέρα πριν, δηλαδή την Παρασκευή 2 Μαΐου ή νωρίτερα, δικαιούνται να λάβουν το μέρισμα.
Ημερομηνία καταγραφής: Η ημερομηνία αυτή καθορίζεται από την εταιρεία και ορίζει ποιοι μέτοχοι δικαιούνται να λάβουν το μέρισμα.
Ημερομηνία πληρωμής: Η πληρωμή του μερίσματος πραγματοποιείται κατά την ημερομηνία πληρωμής, όταν τα χρήματα κατατίθενται στους λογαριασμούς των επενδυτών.
Μερίσματα Αμοιβαίων Κεφαλαίων και ETFs
Τα μερίσματα που καταβάλλουν τα αμοιβαία κεφάλαια διαφέρουν από τα μερίσματα που καταβάλλουν οι εταιρείες. Τα αμοιβαία κεφάλαια χρησιμοποιούν την αρχή της καθαρής αξίας ενεργητικού (NAV), η οποία αντικατοπτρίζει την αξία των περιουσιακών στοιχείων που κατέχει το αμοιβαίο κεφάλαιο στο χαρτοφυλάκιό του.
Οι τακτικές πληρωμές μερισμάτων από ένα αμοιβαίο κεφάλαιο δεν πρέπει να ερμηνεύονται ως ένδειξη εξαιρετικής απόδοσης του κεφαλαίου. Για παράδειγμα, ένα αμοιβαίο κεφάλαιο που επενδύει σε ομόλογα μπορεί να καταβάλλει μηνιαία μερίσματα επειδή λαμβάνει μηνιαίους τόκους από τις έντοκες επενδύσεις του και απλώς μεταφέρει αυτό το εισόδημα, πλήρως ή εν μέρει, στους επενδυτές του.
Αντίστοιχα, ένα αμοιβαίο κεφάλαιο που επενδύει σε μετοχές καταβάλλει μερίσματα από τα κέρδη που λαμβάνει από τις διάφορες μετοχές που κατέχει στο χαρτοφυλάκιό του ή από την πώληση συγκεκριμένων μεριδίων μετοχών και τη διανομή των κεφαλαιακών κερδών.
Αξίζει να Επενδύει Κανείς σε Μερισματικές Μετοχές;
Η απάντηση, όπως πάντα, είναι εξαρτάται.
Το πιο προφανές πλεονέκτημα της επένδυσης σε μερισματικές μετοχές είναι ότι παρέχει στους επενδυτές επιπλέον εισόδημα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν όπως θέλουν. Αυτό το εισόδημα μπορεί να αυξήσει τις συνολικές αποδόσεις είτε μέσω της επανεπένδυσης είτε με την ανάληψή του για άμεση χρήση.
Επιπλέον, τα μερίσματα μπορούν να θεωρηθούν ένδειξη ποιότητας. Οι εταιρείες που πληρώνουν σταθερά μερίσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι συνήθως πιο αξιόπιστες και δίνουν στους επενδυτές μια αίσθηση ασφάλειας. Αυτές οι εταιρείες παράγουν σταθερά κέρδη και δεν αντιμετωπίζουν μεγάλες διακυμάνσεις στα οικονομικά τους.
Ένα άλλο στοιχείο που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η σταθερότητα. Οι τιμές των μετοχών εταιρειών με υψηλά εισοδήματα συνήθως δεν καταρρέουν, αλλά δεν παρουσιάζουν και μεγάλες αυξήσεις. Ένα από τα μειονεκτήματα της επένδυσης σε μερισματικές μετοχές είναι οι ενδεχόμενες πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις, ειδικά για όσους ζουν από το εισόδημα αυτό. Επίσης, όταν μια εταιρεία αρχίζει να πληρώνει μερίσματα, οι επενδυτές το συνηθίζουν και αναμένουν αυξήσεις. Αν αυτό δεν συμβεί ή αν τα μερίσματα μειωθούν, η τιμή της μετοχής πιθανότατα θα πέσει.
Η επένδυση σε μερισματικές μετοχές μπορεί να είναι ιδανική για όσους έχουν φτάνουν κοντά στην συνταξιοδότηση. Τα οφέλη περιλαμβάνουν συνήθως πιο προβλέψιμες αποδόσεις, χαμηλότερη μεταβλητότητα στις τιμές και μικρότερο κίνδυνο σε σύγκριση με άλλες επενδύσεις. Ωστόσο, το μειονέκτημα είναι ότι η συνολική απόδοση τείνει να είναι χαμηλότερη σε σχέση με μετοχές που έχουν μεγαλύτερο δυναμικό ανάπτυξης.
Οι Παγίδες των Μερισμάτων
Αν και τα υψηλά μερίσματα μπορεί να φαίνονται ελκυστικά, τα πράγματα δεν είναι πάντα όπως φαίνονται. Αν δεις αποδόσεις που σου φαίνονται πολύ καλές για να είναι αληθινές, θα πρέπει να αναρωτηθείς: γιατί η μερισματική απόδοση είναι τόσο υψηλή;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια υψηλή απόδοση μπορεί να υποδηλώνει ότι η εταιρεία αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα. Η απόδοση μπορεί να φαίνεται υψηλή επειδή η τιμή της μετοχής της εταιρείας έχει πέσει λόγω αυτών των προβλημάτων, και αυτή η υψηλή απόδοση ίσως να μην διαρκέσει πολύ.
Μια εταιρεία που βρίσκεται υπό πίεση μπορεί να αναγκαστεί να μειώσει ή να καταργήσει το μέρισμά της για να εξοικονομήσει μετρητά, κάτι που θα μπορούσε να στείλει την τιμή της μετοχής ακόμη χαμηλότερα. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι η εταιρεία XYZ διαπραγματεύεται στα 50 ευρώ και πληρώνει ετήσιο μέρισμα 2,50 ευρώ, με απόδοση 5%.
Αν ένα εξωτερικό σοκ ρίξει την τιμή της μετοχής στα 25 ευρώ, η απόδοση φαίνεται τώρα να είναι 10%. Όμως, αυτή η απόδοση μπορεί να είναι προσωρινή, καθώς οι ίδιοι παράγοντες που μείωσαν την τιμή της μετοχής μπορεί να αναγκάσουν την εταιρεία XYZ να μειώσει το μέρισμα.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μια εταιρεία μπορεί να επιλέξει να διατηρήσει το μέρισμά της ως επιβράβευση για τους πιστούς μετόχους. Γι' αυτό είναι σημαντικό να εξετάζονται προσεκτικά η οικονομική υγεία και οι λειτουργίες μιας εταιρείας, προκειμένου να διαπιστωθεί αν οι πληρωμές μερισμάτων μπορούν να διατηρηθούν. Οι βασικοί παράγοντες που πρέπει να εξεταστούν είναι οι ελεύθερες ταμειακές ροές της εταιρείας, το ιστορικό καταβολής μερισμάτων, και αν η εταιρεία αυξάνει ή μειώνει τις πληρωμές της.
Πολλές από τις καλύτερες εταιρείες που πληρώνουν μερίσματα είναι εταιρείες blue chip, με σταθερό ιστορικό αύξησης των εσόδων και συνεχών πληρωμών μερισμάτων για πολλά χρόνια. Ωστόσο, υπάρχουν και νέες εταιρείες που καθιερώνονται ως αξιόπιστοι πληρωτές μερισμάτων, ενώ άλλες αγωνίζονται να χτίσουν το επίπεδο συνέπειας που επιθυμούν οι επενδυτές.
Τι Να Προσέξεις
Η δημιουργία ενός σχεδίου για επενδύσεις σε μερισματικές μετοχές περιλαμβάνει διάφορα βασικά βήματα που είναι κρίσιμα για την επίτευξη μακροπρόθεσμης επιτυχίας. Αρχικά, οι επενδυτές πρέπει να αξιολογήσουν την ανοχή τους στον κίνδυνο και να καθορίσουν ποιο ποσοστό του χαρτοφυλακίου τους θέλουν να διαθέσουν σε μερισματικές μετοχές. Αυτό μπορεί να εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ηλικία, το εισόδημα, οι οικονομικοί στόχοι και η εμπειρία στις επενδύσεις.
Αφού καθοριστεί η ανοχή στον κίνδυνο και η κατανομή του χαρτοφυλακίου, το επόμενο βήμα είναι να επιλέξει ο επενδυτής τα κατάλληλα επενδυτικά μέσα για το σχέδιό του. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν μεμονωμένες μετοχές, διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETF) ή αμοιβαία κεφάλαια που εστιάζουν σε εταιρείες που πληρώνουν μερίσματα. Κατά την επιλογή μεμονωμένων μετοχών ή αμοιβαίων κεφαλαίων, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως η οικονομική υγεία της εταιρείας, το ιστορικό και η ανάπτυξη των μερισμάτων και η τρέχουσα μερισματική απόδοση.
Συμπέρασμα
Οι στρατηγικές επενδύσεων σε μερίσματα μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο σε ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο, προσφέροντας αξιόπιστες ροές εισοδήματος και ενισχύοντας τη διαφοροποίηση. Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα των επενδύσεων σε μερίσματα είναι το σταθερό εισόδημα που παρέχουν. Επειδή οι πληρωμές μερισμάτων συνήθως καταβάλλονται τακτικά, μπορούν να αποτελέσουν μια αξιόπιστη πηγή εισοδήματος, ιδιαίτερα για επενδυτές που θέλουν να συμπληρώσουν άλλες πηγές εισοδήματός τους.
