Για να διαμορφώσουν άποψη και να επικοινωνήσουν την αξία και τη μεταβλητότητα ενός τίτλου που καλύπτουν, οι αναλυτές μελετούν δημόσιες οικονομικές καταστάσεις, παρακολουθούν τηλεδιασκέψεις με τη διοίκηση και συνομιλούν με στελέχη και πελάτες της εταιρείας. Ο στόχος τους είναι συνήθως η συγκέντρωση στοιχείων που θα αποτελέσουν τη βάση για μια αναλυτική έκθεση.
Μέσα από αυτή τη διαδικασία αξιολόγησης της εταιρικής απόδοσης, ο αναλυτής καταλήγει σε μια σύσταση για τη μετοχή: "buy", "sell" ή "hold".
Η Κλίμακα των Αξιολογήσεων
Η κλίμακα αξιολόγησης των αναλυτών δεν είναι τόσο απλή όσο οι κλασικές κατηγορίες "buy, hold, sell". Υπάρχουν διάφορες αποχρώσεις στους όρους που χρησιμοποιούνται, όπως "strong buy" αντί για "buy" ή "strong sell" αντί για "sell", ενώ προστίθενται και νέες διαβαθμίσεις, όπως "underperform" και "outperform".
Για να γίνει ακόμα πιο περίπλοκο, κάθε επενδυτικός οίκος μπορεί να χρησιμοποιεί διαφορετική ορολογία. Ένα "outperform" για έναν οίκο μπορεί να αντιστοιχεί σε "buy" για έναν άλλο, ενώ ένα "sell" μπορεί αλλού να αποδίδεται ως "market perform". Γι' αυτό, πριν ερμηνεύσει κανείς μια σύσταση, είναι σημαντικό να εξετάσει την κλίμακα αξιολόγησης που χρησιμοποιεί ο εκάστοτε οίκος, ώστε να κατανοήσει ακριβώς τι σημαίνει κάθε όρος.
Βασικές Κατηγορίες Αξιολογήσεων
Ας αναλύσουμε τις βασικές κατηγορίες αξιολόγησης: "sell", "underperform", "hold", "outperform" και "buy", υποθέτοντας ότι, ανεξάρτητα από τις διαφορές στην ορολογία κάθε επενδυτικού οίκου, όλες οι συστάσεις μπορούν να χαρτογραφηθούν σε αυτές τις πέντε κατηγορίες.
Buy: Επίσης γνωστό ως "strong buy" ή "on the recommended list". Όπως είναι προφανές, αποτελεί σύσταση αγοράς μιας μετοχής ή άλλου επενδυτικού τίτλου.
Sell: Συχνά αναφέρεται και ως "strong sell". Πρόκειται για σύσταση πώλησης μιας μετοχής ή ρευστοποίησης ενός περιουσιακού στοιχείου.
Hold: Μια εταιρεία με σύσταση "hold" εκτιμάται ότι θα κινηθεί σε παρόμοιο ρυθμό με συγκρίσιμες εταιρείες ή γενικά με την αγορά.
Underperform: Υποδηλώνει ότι η μετοχή αναμένεται να έχει ελαφρώς χειρότερη απόδοση σε σχέση με την ευρύτερη αγορά. Μπορεί να εμφανίζεται και ως "moderate sell", "weak hold" ή "underweight".
Outperform: Γνωστό και ως "moderate buy", "accumulate" ή "overweight". Υποδηλώνει ότι η μετοχή εκτιμάται πως θα αποδώσει ελαφρώς καλύτερα από την αγορά.
Ανάλογα με τη στρατηγική του επενδυτή, αυτές οι εκθέσεις μπορούν να προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες. Για παράδειγμα, όσοι ακολουθούν τη φιλοσοφία του Warren Buffett μπορούν να εντοπίσουν εταιρείες με διατηρήσιμο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, ενώ οι οπαδοί του Peter Lynch μπορεί να αναζητήσουν μετοχές με χαμηλό P/E, επαναγορές μετοχών ή προοπτικές μελλοντικής κερδοφορίας μέσα από την ανάλυση.
Γιατί έχουν σημασία οι αξιολογήσεις των αναλυτών;
Για τις αγορές: Οι αξιολογήσεις των αναλυτών μπορούν να επηρεάσουν τις διακυμάνσεις της αγοράς και να επηρεάσουν τις τιμές των μετοχών, καθώς επενδυτές και διαχειριστές κεφαλαίων τις παρακολουθούν στενά. Ένα κύμα συστάσεων "buy" μπορεί να ενισχύσει την αξία μιας μετοχής, ενώ συνεχείς συστάσεις "sell" μπορεί να οδηγήσουν σε κύμα ρευστοποιήσεων.
Για εσάς προσωπικά: Οι αξιολογήσεις των αναλυτών αποτελούν μόνο ένα στοιχείο της επενδυτικής εξίσωσης, αλλά μπορούν να λειτουργήσουν ως χρήσιμη ένδειξη στην ερευνητική σας διαδικασία. Σηματοδοτούν σημεία που αξίζει να εξεταστούν πιο προσεκτικά, γλιτώνοντας πολύτιμο χρόνο στην ανάλυση.
Το ευρύτερο πλαίσιο: Οι αναλυτές συχνά ενσωματώνουν στη στρατηγική τους τις μακροοικονομικές τάσεις και τις εξελίξεις σε συγκεκριμένους κλάδους, προσφέροντας έτσι μια συνολική εικόνα των αγορών. Οι μεταβολές στις αξιολογήσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως προειδοποιητικά σήματα για συγκεκριμένες βιομηχανίες. Για παράδειγμα, αν πολλοί αναλυτές αρχίσουν να μειώνουν τις αξιολογήσεις τους για ενεργειακές μετοχές, αυτό μπορεί να υποδηλώνει ανησυχίες για τη μελλοντική πορεία των τιμών του πετρελαίου. Η παρακολούθηση των αξιολογήσεων μπορεί, λοιπόν, να βοηθήσει έναν επενδυτή να παραμένει ενημερωμένος για τάσεις που ξεπερνούν τις μεμονωμένες μετοχές.
Πώς οι Αναλυτές Καθορίζουν τις Αξιολογήσεις
Οι αναλυτές χρησιμοποιούν τόσο ποσοτικές όσο και ποιοτικές μεθόδους για να διαμορφώσουν άποψη για μια εταιρεία, τις προοπτικές της, τη δυνητική μελλοντική της αξία και, τελικά, την αξιολόγησή της. Κάθε επενδυτικός οίκος έχει το δικό του πλαίσιο για την κατάρτιση αξιολογήσεων, το οποίο συχνά εξαρτάται από το είδος των θεσμικών επενδυτών που εξυπηρετεί. Συνήθως, οι εκθέσεις ανάλυσης περιλαμβάνουν νομικές γνωστοποιήσεις που εξηγούν πώς καθορίζονται οι αξιολογήσεις.
Απόλυτα Συστήματα Αξιολόγησης
Η αξιολόγηση μετοχών βάσει της απόλυτης δυνητικής τους απόδοσης είναι μια αρκετά απλή διαδικασία. Οι επενδυτικοί οίκοι συχνά θέτουν συγκεκριμένα κριτήρια που, αν πληρούνται, ενεργοποιούν μια συγκεκριμένη αξιολόγηση. Για παράδειγμα, αν ένας αναλυτής εκτιμήσει ότι μια μετοχή έχει δυνητική άνοδο 20% μέσα στο επόμενο έτος, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σύσταση "buy", ενώ μια μετοχή με εκτιμώμενη άνοδο 0-10% μπορεί να χαρακτηριστεί "hold". Αυτά τα συστήματα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για επενδυτές που επικεντρώνονται στις απόλυτες αποδόσεις, αντί να συγκρίνουν μια μετοχή με κάποιο δείκτη αναφοράς.
Σχετικά Συστήματα Αξιολόγησης
Από την άλλη, τα σχετικά συστήματα αξιολόγησης είναι πιο σύνθετα. Σε αυτά, η δυνητική άνοδος ή πτώση μιας μετοχής δεν αξιολογείται μεμονωμένα, αλλά σε σύγκριση με έναν σχετικό δείκτη ή άλλες μετοχές που καλύπτει ο αναλυτής (συνήθως εταιρείες του ίδιου κλάδου).
Αν, για παράδειγμα, μια μετοχή έχει εκτιμώμενη άνοδο 20%, η αξιολόγησή της θα εξαρτηθεί από τις προοπτικές άλλων μετοχών στο ίδιο επενδυτικό σύμπαν ή από την απόδοση του δείκτη αναφοράς. Αν ο μέσος όρος δυνητικής ανόδου για τον κλάδο είναι 40%, η μετοχή αυτή μπορεί να χαρακτηριστεί "neutral" ή ακόμα και "sell/underperform".
Αυτό το σύστημα αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα για τους περισσότερους θεσμικούς επενδυτές, οι οποίοι επιδιώκουν να ξεπεράσουν τις αποδόσεις των δεικτών αναφοράς τους. Έτσι, οι συστάσεις "buy" ή "sell" είναι μεν χρήσιμες, αλλά το βασικό ζητούμενο είναι ο εντοπισμός μετοχών που θα υπεραποδώσουν ή θα υστερήσουν σε σχέση με τον δείκτη αναφοράς.
Συχνές Ερωτήσεις (FAQs)
Τι σημαίνουν οι αξιολογήσεις των αναλυτών;
Αποτελούν μια συνοπτική περιγραφή της εκτίμησης ενός αναλυτή για την ελκυστικότητα μιας μετοχής, είτε σε απόλυτους όρους είτε σε σχέση με άλλες διαθέσιμες επενδυτικές ευκαιρίες.
Είναι μια αξιολόγηση “outperform” θετική για μια μετοχή;
Ναι, υποδηλώνει ότι ο αναλυτής πιστεύει πως η μετοχή θα σημειώσει υψηλότερη απόδοση από την ευρύτερη αγορά ή τον σχετικό δείκτη αναφοράς σε μια δεδομένη χρονική περίοδο.
Μπορούν οι αξιολογήσεις των αναλυτών να επηρεάσουν τις τιμές των μετοχών;
Ναι, οι αξιολογήσεις μπορούν να προκαλέσουν μεταβολές στις τιμές, ειδικά όταν προέρχονται από αναλυτές με μεγάλη επιρροή. Μια θετική αξιολόγηση μπορεί να ενισχύσει την επενδυτική εμπιστοσύνη και να αυξήσει την τιμή μιας μετοχής, ενώ μια αρνητική μπορεί να οδηγήσει σε πτωτικές πιέσεις. Ωστόσο, η σχέση δεν είναι πάντα γραμμική και μπορεί να επηρεαστεί από άλλους παράγοντες της αγοράς.
