Ο δείκτης Μπάφετ, γνωστός και ως ο λόγος της χρηματιστηριακής κεφαλαιοποίησης προς το ΑΕΠ, είναι ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται για τη μακροπρόθεσμη αποτίμηση των μετοχών. Έγινε ιδιαίτερα γνωστός τα τελευταία χρόνια, χάρη στον Γουόρεν Μπάφετ. Σε μια συνέντευξή του στο περιοδικό Fortune το 2001, ανέφερε πως «είναι ίσως ο καλύτερος δείκτης για να καταλάβει κανείς πού βρίσκονται οι αποτιμήσεις σε μια δεδομένη στιγμή».
Ουσιαστικά, μετρά τη συνολική αξία όλων των εταιρειών που διαπραγματεύονται δημόσια σε μια χώρα, διαιρεμένη με το ΑΕΠ της. Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί κανείς να εκτιμήσει αν η χρηματιστηριακή αγορά της χώρας είναι υποτιμημένη, δίκαια αποτιμημένη ή υπερτιμημένη.
Τι είναι ο δείκτης Buffet;
Ο δείκτης Μπάφετ είναι ένας οικονομικός δείκτης που υπολογίζει τη σχέση ανάμεσα στη συνολική κεφαλαιοποίηση των χρηματιστηρίων μιας χώρας (δηλαδή την αξία όλων των εισηγμένων μετοχών) και το μέγεθος της οικονομίας της, όπως μετράται από το ΑΕΠ.
Ο Γουόρεν Μπάφετ, θρυλικός value investor, χρησιμοποιεί αυτόν τον δείκτη για να αξιολογήσει αν η χρηματιστηριακή αγορά μιας χώρας είναι υπερτιμημένη ή υποτιμημένη, συγκρίνοντας τη συνολική αξία της αγοράς με την πραγματική οικονομία που τη στηρίζει. Σε αυτό το πλαίσιο, ο δείκτης Μπάφετ λειτουργεί σαν ένας «δείκτης τιμής προς κέρδη» (P/E), αλλά σε εθνικό επίπεδο.
Ο Μπάφετ παρουσίασε τον δείκτη μετά τη φούσκα των dot-com τη δεκαετία του 1990. Εκείνη την περίοδο, οι τεχνολογικές μετοχές είχαν αποκτήσει διογκωμένες αποτιμήσεις λόγω της υπερβολικής αισιοδοξίας για την πρώιμη εποχή του διαδικτύου. Αυτές οι αποτιμήσεις κατέρρευσαν στις αρχές του 2000, επιβεβαιώνοντας τη χρησιμότητα του δείκτη ως εργαλείου αξιολόγησης. Ο Μπάφετ δήλωσε τότε ότι ο δείκτης είναι «ίσως το καλύτερο μέτρο για να δει κανείς πού βρίσκονται οι αποτιμήσεις τη δεδομένη στιγμή».
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο δείκτης συχνά υπολογίζεται διαιρώντας τον δείκτη Wilshire 5000 (που περιλαμβάνει σχεδόν όλες τις μετοχές που είναι εισηγμένες στις ΗΠΑ) με το ΑΕΠ, χρησιμοποιώντας στοιχεία από την Υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης (BEA).
Είναι ψηλά ο δείκτης Buffet αυτή τη στιγμή;
Αυτή τη στιγμή, ο δείκτης Μπάφετ βρίσκεται περίπου στο 207%, κάτι που δείχνει ότι η συνολική κεφαλαιοποίηση της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς είναι περισσότερο από διπλάσια του ΑΕΠ των ΗΠΑ. Ιστορικά, ένα ποσοστό μεταξύ 70% και 80% θεωρείται ευνοϊκό σημείο εισόδου για επενδυτές, γεγονός που υποδηλώνει ότι το τρέχον επίπεδο ίσως δείχνει υπερτίμηση.
Ωστόσο, ακόμα και ο ίδιος ο Warren Buffett έχει παραδεχτεί ότι ο δείκτης έχει περιορισμούς, και η αποτελεσματικότητά του ως εργαλείο market-timing αμφισβητείται από πολλούς επενδυτές. Ο Jared Dillian, editor επενδυτικών newsletters, προειδοποιεί να μην χρησιμοποιείται ο δείκτης Μπάφετ για να αποφασιστεί πότε να μπει ή να βγει κανείς από την αγορά, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Νομίζω ότι είναι λίγο άχρηστος για market-timing».
Επομένως, αν και τα υψηλά επίπεδα του δείκτη Μπάφετ υποδεικνύουν ότι οι αμερικανικές μετοχές μπορεί να είναι υπερτιμημένες σε σχέση με την οικονομία, δεν θα πρέπει να βασίζεται κανείς αποκλειστικά σε αυτόν για επενδυτικές αποφάσεις. Είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες και να γίνεται ενδελεχής έρευνα πριν από κάθε κίνηση.
Είναι χρήσιμος;
Ο δείκτης Μπάφετ μπορεί να είναι χρήσιμος για τους επενδυτές που αναζητούν υποτιμημένες μετοχές σε λιγότερο δημοφιλείς αγορές του εξωτερικού, σύμφωνα με τον Jared Dillian. Όπως αναφέρει, «παρέχει μια συνολική εικόνα της αποτίμησης σε κάθε χώρα ξεχωριστά».
Η επένδυση στο εξωτερικό μπορεί να ενέχει μεγαλύτερο ρίσκο σε σύγκριση με τις εγχώριες αγορές και δεν είναι κατάλληλη για όλους. Ωστόσο, χάρη στην πληθώρα ETFs και index funds που εστιάζουν σε ξένες αγορές, οι Αμερικανοί επενδυτές μπορούν πλέον να αποκτήσουν διεθνή έκθεση πιο εύκολα από ποτέ.
Παρόλο που ο δείκτης Μπάφετ δεν είναι απόλυτος οδηγός, μπορεί να αποτελέσει ένα σημείο εκκίνησης για την αναζήτηση επενδυτικών ευκαιριών σε αγορές που συχνά παραβλέπονται.