Ένα margin call είναι η απαίτηση ενός χρηματιστή (broker) για πρόσθετα κεφάλαια από έναν επενδυτή, όταν η αξία ενός λογαριασμού περιθωρίου (margin account) πέσει κάτω από το ελάχιστο απαιτούμενο επίπεδο ασφάλειας. Αυτό συμβαίνει όταν η αναλογία των ιδίων κεφαλαίων του επενδυτή στον λογαριασμό περιθωρίου υποχωρεί κάτω από το όριο που έχει θέσει ο χρηματιστής.
Πώς λειτουργεί ο λογαριασμός περιθωρίου (margin account)
Όπως έχουμε δει στο παρελθόν o λογαριασμός margin επιτρέπει στους επενδυτές να αγοράζουν μετοχές και άλλα χρηματοοικονομικά προϊόντα χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό ιδίων κεφαλαίων και χρημάτων που δανείζονται από τον χρηματιστή τους.
Όταν η αξία των τίτλων που κατέχει ο επενδυτής στον λογαριασμό μειώνεται σημαντικά, η ίδια συμμετοχή του (equity) μειώνεται επίσης. Αν πέσει κάτω από το ποσοστό διατήρησης περιθωρίου (maintenance margin requirement), ο χρηματιστής θα ζητήσει πρόσθετα κεφάλαια για να καλύψει τη διαφορά – αυτό ακριβώς είναι το margin call.
Πότε ενεργοποιείται ένα margin call;
Ένα margin call συμβαίνει όταν το ποσοστό των ιδίων κεφαλαίων του επενδυτή, σε σχέση με τη συνολική αξία του χαρτοφυλακίου του, πέσει κάτω από το ελάχιστο επίπεδο διατήρησης περιθωρίου (maintenance margin).
Στις ΗΠΑ, η FINRA και το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (NYSE) απαιτούν από τους επενδυτές να διατηρούν τουλάχιστον 25% ίδια κεφάλαια στο λογαριασμό περιθωρίου. Ωστόσο, οι χρηματιστηριακές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν αυστηρότερους κανόνες, ανεβάζοντας αυτό το όριο στο 40% ή ακόμα και 50%.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ρυθμίσεις είναι ακόμη αυστηρότερες. Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της European Securities and Markets Authority (ESMA), οι χρηματιστές πρέπει να εφαρμόζουν αυξημένα επίπεδα περιθωρίου για τους ιδιώτες επενδυτές, ειδικά για μόχλευση σε παράγωγα και CFD, μειώνοντας τον κίνδυνο υπερβολικής μόχλευσης και ξαφνικών margin calls.
Παράδειγμα στην πράξη
Ας υποθέσουμε ότι ένας Ευρωπαίος επενδυτής χρησιμοποιεί λογαριασμό περιθωρίου για να αγοράσει μετοχές της γερμανικής Siemens αξίας €10.000. Χρηματοδοτεί την επένδυση με €5.000 από δικά του κεφάλαια και δανείζεται τα υπόλοιπα €5.000 από τον χρηματιστή του.
Ο χρηματιστής απαιτεί η συμμετοχή του επενδυτή να μην πέσει κάτω από το 30% της συνολικής αξίας του χαρτοφυλακίου. Δηλαδή, η ελάχιστη ίδια συμμετοχή πρέπει να είναι τουλάχιστον €3.000.
Αν η αξία των μετοχών της Siemens πέσει κατά 20%, το συνολικό χαρτοφυλάκιο του επενδυτή μειώνεται στα €8.000. Από αυτό, τα €5.000 παραμένουν δανεικά, ενώ η ίδια συμμετοχή του επενδυτή πέφτει στα €3.000. Αν η πτώση συνεχιστεί και οι μετοχές χάσουν άλλο 10%, η συνολική αξία του χαρτοφυλακίου μειώνεται στα €7.000 και η συμμετοχή του επενδυτή περιορίζεται στα €2.000 – κάτω από το όριο των €3.000 που απαιτεί ο χρηματιστής.
Σε αυτό το σημείο, ο χρηματιστής εκδίδει margin call και ο επενδυτής πρέπει να καταθέσει τουλάχιστον €1.000 ή να πουλήσει μέρος των μετοχών του για να διατηρήσει το χαρτοφυλάκιό του εντός των ορίων του περιθωρίου.
Πώς να Αποφύγεις το Margin Call
Πριν ανοίξεις έναν λογαριασμό περιθωρίου (margin account), σκέψου αν τον χρειάζεσαι πραγματικά. Αν επενδύεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, δεν είναι απαραίτητο να αγοράζεις με μόχλευση για να πετύχεις καλές αποδόσεις. Επιπλέον, αυτά τα δάνεια δεν είναι δωρεάν – η χρηματιστηριακή σου θα σου χρεώσει τόκους.
Αν, παρόλα αυτά, αποφασίσεις να επενδύσεις με margin, υπάρχουν τρόποι να διαχειριστείς σωστά τον λογαριασμό σου και να αποφύγεις μια δυσάρεστη έκπληξη. Δες τι μπορείς να κάνεις:
Κράτα πάντα διαθέσιμα μετρητά που μπορείς να καταθέσεις άμεσα στον λογαριασμό σου. Αν τα έχεις σε έναν λογαριασμό που αποδίδει τόκο στην ίδια χρηματιστηριακή, θα δουλεύουν για σένα όσο δεν τα χρειάζεσαι.
Διάσπασε το χαρτοφυλάκιό σου. Αν ποντάρεις τα πάντα σε μία ή δύο μετοχές, ρισκάρεις πολύ. Αν έχεις διασπορά, η πιθανότητα να φτάσεις σε margin call μειώνεται.
Παρακολούθησε στενά τις θέσεις σου. Μην περιμένεις να δεις την ειδοποίηση της χρηματιστηριακής – έλεγχε καθημερινά το equity σου και το margin loan σου.
Ρύθμισε ειδοποιήσεις. Όρισε ένα επίπεδο ασφαλείας πάνω από το margin maintenance requirement και αν το equity σου πέσει εκεί, φρόντισε να καταθέσεις κεφάλαια ή να μεταφέρεις τίτλους έγκαιρα.
Μην αγνοήσεις ένα margin call. Αν λάβεις ειδοποίηση, κινητοποιήσου αμέσως. Αν δεν αντιδράσεις, η χρηματιστηριακή θα πουλήσει θέσεις σου για να καλύψει το έλλειμμα, και δεν θα σε ρωτήσει πρώτα.
Χρησιμοποίησε stop-loss εντολές. Ένας καλός τρόπος να προστατευτείς είναι να βάζεις όρια στις ζημίες σου. Αν οι μετοχές σου πέσουν κάτω από ένα σημείο, το σύστημα θα πουλήσει αυτόματα πριν χαθεί ο έλεγχος.
Ένας λογαριασμός margin μπορεί να σου δώσει περισσότερη αγοραστική δύναμη, αλλά πρέπει να ξέρεις πώς να τον διαχειριστείς σωστά. Η προετοιμασία και η συνεχής παρακολούθηση είναι τα κλειδιά για να αποφύγεις τα απρόοπτα.
Είναι Ρίσκο να Επενδύεις σε Μετοχές με Margin;
Ναι, είναι σαφώς πιο ριψοκίνδυνο να επενδύεις μετοχές με margin από το να επενδύεις αποκλειστικά με δικά σου κεφάλαια. Ο λόγος είναι απλός: όταν επενδύεις με margin, επενδύεις με δανεικά. Οι μοχλευμένες συναλλαγές έχουν μεγαλύτερο ρίσκο από τις συναλλαγές χωρίς μόχλευση. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι μπορείς να χάσεις περισσότερα από όσα έχεις αρχικά επενδύσει.
Πώς Μπορεί να Καλυφθεί ένα Margin Call;
Η χρηματιστηριακή θα εκδώσει margin call αν υπάρχει έλλειμμα περιθωρίου στον λογαριασμό σου. Αυτό σημαίνει ότι το equity σου έχει πέσει κάτω από το απαιτούμενο όριο. Για να καλύψεις το margin call, έχεις δύο επιλογές:
Να καταθέσεις επιπλέον κεφάλαια ή marginable τίτλους στον λογαριασμό σου.
Να πουλήσεις μετοχές ή άλλους τίτλους ώστε να μειώσεις το margin loan και να αυξήσεις το equity.
Μπορεί ένας Επενδυτής να Καθυστερήσει την Κάλυψη Ενός Margin Call;
Όχι, το margin call πρέπει να καλυφθεί άμεσα. Κάποιοι brokers μπορεί να δώσουν προθεσμία δύο έως πέντε ημερών, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις η χρηματιστηριακή έχει το δικαίωμα να ρευστοποιήσει οποιουσδήποτε τίτλους στον λογαριασμό σου χωρίς προειδοποίηση.
Αν δεν καλύψεις το margin call εγκαίρως, η χρηματιστηριακή θα πουλήσει μετοχές σου για να μειώσει το έλλειμμα, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αναγκαστικές ρευστοποιήσεις με ζημία. Γι’ αυτό, η καλύτερη στρατηγική είναι να ενεργήσεις γρήγορα και να αποτρέψεις τέτοιες κινήσεις πριν γίνουν από τον broker σου.
Πώς Μπορώ να Διαχειριστώ τους Κινδύνους του Margin Trading;
Για να μειώσεις το ρίσκο όταν επενδύεις με margin, μπορείς να ακολουθήσεις μερικές βασικές τακτικές:
Χρησιμοποίησε stop-loss εντολές για να περιορίσεις τις ζημιές και να βγεις από μια θέση πριν η κατάσταση γίνει ανεξέλεγκτη.
Κράτα τη μόχλευση σε διαχειρίσιμα επίπεδα. Μην χρησιμοποιείς όλο το διαθέσιμο περιθώριο που σου δίνει η χρηματιστηριακή – όσο υψηλότερη η μόχλευση, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος.
Δανείσου έναντι ενός διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου. Αν έχεις τα χρήματά σου μοιρασμένα σε πολλές μετοχές, οι πιθανότητες ενός margin call μειώνονται. Αν, όμως, έχεις δανειστεί έναντι μιας μόνο μετοχής και αυτή υποχωρήσει απότομα, η χρηματιστηριακή θα ζητήσει επιπλέον κεφάλαια πολύ πιο γρήγορα.
Επηρεάζει το Συνολικό Επίπεδο του Margin Debt τη Μεταβλητότητα της Αγοράς;
Ναι, ένα υψηλό επίπεδο margin debt μπορεί να εντείνει τη μεταβλητότητα της αγοράς. Όταν η αγορά πέφτει απότομα, οι traders που έχουν margin loans αναγκάζονται να πουλήσουν για να καλύψουν margin calls. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο όπου το αυξανόμενο sell-off ρίχνει ακόμα περισσότερο τις τιμές των μετοχών, προκαλώντας νέα margin calls και ακόμα περισσότερες ρευστοποιήσεις.
Συμπέρασμα
Το margin trading δεν είναι για όλους. Δεν έχουν όλοι οι επενδυτές την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν τα αρχικά και τα συντηρητικά περιθώρια που απαιτούνται για τη μόχλευση.
Ναι, μπορεί να σου δώσει μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη, αλλά αυτό έχει κόστος. Η μόχλευση αξίζει μόνο αν οι μετοχές που έχεις αγοράσει ανέβουν αρκετά ώστε να καλύψουν το margin loan και τους τόκους του.
Επιπλέον, τα margin calls είναι πάντα ένας πονοκέφαλος. Αν η χρηματιστηριακή σου ζητήσει επιπλέον κεφάλαια, μπορεί να χρειαστεί να καταθέσεις μετρητά, να πουλήσεις τίτλους ή ακόμα και να κλείσεις τις θέσεις σου με ζημιά. Και επειδή τα margin calls συμβαίνουν συχνά όταν η αγορά είναι ασταθής, μπορεί να βρεθείς να πουλάς σε χαμηλότερες τιμές από αυτές που περίμενες.
Η διαχείριση του ρίσκου είναι το κλειδί όταν παίζεις με μόχλευση. Αν δεν έχεις πλάνο, μπορεί να βρεθείς εκτεθειμένος πολύ πιο γρήγορα από όσο νομίζεις.
